Hãy bước đi xuyên qua những cánh đồng này. Chuồn chuồn và những con bướm bay trong những cơn mưa rào. Những chú ong ghé thăm hết bông hoa này đến bông hoa khác. Vạch những chiếc lá ra và bạn sẽ thấy côn trùng, nhện, ếch, các con thằn lằn và nhiều loài côn trùng bé nhỏ khác đông đúc ở dưới bóng mát. Các con chuột chũi và giun đất đào vô số đường hầm bên dưới mặt đất.
Đây là hệ sinh thái tự nhiên của cây lúa. Các cộng đồng côn trùng và cây trồng duy trì 1 mối quan hệ bền vững ở đây. Khi có những đợt cây bệnh quét qua khu vực này thì các cánh đồng này vẫn đứng vững và không bị ảnh hưởng.
Và bây giờ ta hãy nhìn sang các cánh đồng của những người hàng xóm. Cỏ dại đã bị quét sạch bởi thuốc diệt cỏ và việc cày xới. Các loại sinh vật sống trong đất cũng như các loài côn trùng đã bị tiêu diệt bởi chất độc. Đất đai đã không còn các chất hữu cơ và vi sinh vật vì các phân hóa học. Vào mùa hè, bạn sẽ thấy những người nông dân làm việc trên cánh đồng, họ mang mặt nạ chống hơi độc và đeo găng
tay cao su. Những cánh đồng lúa này, đã được canh tác liên tục hơn 1500 năm qua và giờ đã bị hủy hoại hoàn toàn chỉ trong 1 thế hệ.
4 nguyên tắc
Nguyên tắc đầu tiên đó là KHÔNG CÀY XỚI, thật vậy không cày cấy hay xới đất. Hàng thế kỉ, những người nông dân đã mặc định cho rằng việc cày cấy là cần thiết để trồng trọt cây cối. Tuy nhiên, không cày xới là nguyên tắc nền tảng cho nông nghiệp tự nhiên. Đất đã được cày xới 1 cách tự nhiên bởi rễ cây và hoạt động của các loài vi sinh vật, các sinh vật nhỏ sống trong lòng đất và giun đất.
Nguyên tắc thứ 2 là KHÔNG
PHÂN HÓA HỌC HOẶC Ủ PHÂN (Để làm phân bón, ngài Fukuoka dùng cỏ ba lá trắng phủ lên đất, rải rơm rạ trở lại cánh đồng và cho thêm 1 ít phân gia cầm). Con người can thiệp vào tự nhiên và kết cục là họ không thể khắc phục những thiệt hại đã gây ra. Những hành động cẩu thả của họ trong nông nghiệp khiến chất dinh dưỡng trong đất bị xói mòn dần và kết quả là đất bị bạc màu hoàn toàn. Nếu để yên đất thì đất đai sẽ tự động phục hồi 1 cách tự nhiên thuận theo chu kỳ phát triển của cây cối và các loài động vật.
Nguyên tắc thứ 3 là KHÔNG
XỬ LÝ CỎ DẠI BẰNG THUỐC DIỆT CỎ HAY NHỔ BẰNG TAY. Cỏ dại đóng góp 1 phần trong quá trình làm giàu dinh dưỡng cho đất đai và cân bằng hệ sinh thái tự nhiên. Nguyên tắc nền tảng là chúng ta nên kiểm soát và tận dụng cỏ dại chứ không phải tận diệt nó. Rơm mùn là 1 lớp cỏ ba lá trắng xen với cây lúa, và những đợt lũ ngắn giúp tôi kiểm soát cỏ dại hiệu quả trên các cánh đồng.
Nguyên tắc thứ 4 là KHÔNG
LỆ THUỘC VÀO CÁC CHẤT HÓA HỌC (Ngài Fukuoka trồng các vụ mùa của mình mà không dùng bất kỳ loại chất hóa học nào. Trên 1 vài cây ăn quả, ông thường dùng nhũ tương để kiểm soát tỉ lệ côn trùng. Ông không dùng bất kỳ loại chất độc diện rộng nào và dĩ nhiên là không dùng thuốc diệt côn trùng). Từ khi các cây trồng yếu ớt được phát triển bởi vì các biện pháp mất tự nhiên như là cày xới hay là bón phân, các loại bệnh và sự cân bằng của côn trùng trở thành 1 vấn đề nghiêm trọng trong nông nghiệp. Tự nhiên lúc ban đầu chính là trạng thái cân bằng hoàn hảo. Các loài côn trùng gây hại và các bệnh lý cây trồng luôn có mặt, tuy nhiên trong tự nhiên nó không phát triển và lan rộng quá mức đến nỗi phải dùng các loại hóa chất độc hại. Cách hợp lý để giải quyết vấn đề sâu bọ và cây bệnh đó là gieo trồng các loại cây có sức sống tốt trong 1 môi trường lành mạnh, tự nhiên.
Cày cấy
Khi đất đai bị cày cấy, môi trường bị thay đổi và mất sự cân bằng tự nhiên. Và hậu quả của việc này chính là những cơn ác mộng với người nông dân trong biết bao nhiêu thế hệ trước đây. Ví dụ khi 1 khu vực tự nhiên bị xới tung, đảo lộn hết lên bằng việc cày cấy thì các loài cỏ dại mạnh như là cỏ mần trầu thỉnh thoảng sẽ phát triển lấn át hết thảm thực vật. Khi các loại có dại này bắt đầu xuất hiện thì người nông dân phải thực hiện việc nhổ cỏ dại
liên tục. Và không
lâu sau mảnh đất ấy sẽ bị bạc màu.
Để giải quyết các vấn đề thế này, giải pháp phù hợp duy nhất chính là ngưng các hành động trái tự nhiên lại ngay lập tức, chúng đã khiến cho mọi thứ ra như thế này. Người nông dân phải có trách nhiệm sửa chữa những thiệt hại mà anh ta đã gây ra. Việc cày cấy đất đai phải được dừng lại, nếu các biện pháp nhẹ nhàng như là rải rơm và gieo trồng cỏ ba lá lên cánh đồng được thực hiện thay vì dùng các chất hóa học nhân tạo và máy móc để hủy diệt các loài sinh vật trên cánh đồng, thì môi trường sẽ dần trở lại trạng thái cân bằng tự nhiên và các loài cỏ dại phiền phức cũng sẽ được kiểm soát.
Bón phân
Tôi đã từng trao đổi với các chuyên gia về đất và phân bón, tôi hỏi họ như sau: “Nếu cánh đồng được giữ nguyên, không bị tác động thì số lượng phân bón trong đất sẽ tăng lên hay chúng sẽ giảm xuống?”. Họ thường dừng lại suy nghĩ 1 chút và trả lời đại loại như sau: “Ummm để xem nào… Chắc chắn nó sẽ giảm xuống. Không, không hẳn, khi cây lúa được gieo trồng trên cùng 1 cánh đồng mà không sử dụng phân bón thì năng suất đạt được sẽ khoảng 525 pounds mỗi ¼ acre. Đất sẽ không màu mỡ hơn mà cũng sẽ không bị cạn kiệt đi”.
Các chuyên gia này đang đề cập đến cánh đồng lúa nước được cày cấy; nếu đất được trở về trạng thái tự nhiên ban đầu thì độ màu mỡ sẽ tăng lên. Các phần hữu cơ còn lại của cây trồng và động vật sẽ được tích trữ và phân hủy trên mặt đất nhờ các loài vi trùng và nấm. Cùng với sự di chuyển của nước mưa, các chất dinh dưỡng được dẫn sâu vào trong đất và thành thức ăn cho các loài vi sinh vật, giun đất và các loài động vật nhỏ khác. Rễ cây sẽ xuyên sâu xuống các lớp đất thấp hơn và đem các chất dinh dưỡng lên lại bề mặt.
Nếu bạn muốn hiểu thêm về sự màu mỡ tự nhiên trong đất, thỉnh thoảng hay đi dạo lên các ngọn núi và quan sát các cây khổng lồ, chúng phát triển mà không cần phân bón hay cày xới đất đai. Sự phì nhiêu của tự nhiên là nằm ngoài sức tưởng tượng của con người.
Nếu ta chặt bỏ 1 mảng rừng tự nhiên, sau đó trồng cây thông đỏ Nhật Bản hoặc cây bách hương trong vài thế hệ thì đất đai sẽ trở nên cạn kiệt chất dinh dưỡng và bị xói mòn. Mặt khác với các khu đồi núi cằn cỗi, đất sét đỏ, ta trồng cây thông đỏ và bách hương cùng với cỏ ba lá và cây linh thảo. Phân xanh tự nhiên này (Các loại cây như cỏ ba lá, đậu tằm, cây linh thảo sẽ cải tạo và cung cấp dinh dưỡng cho đất) sẽ khiến đất màu mỡ hơn, mềm hơn, các loài cỏ dại và cây bụi sẽ phát triển bên dưới các cây gỗ, và 1 chu kỳ tái tạo đất được bắt đầu. Đó là những bước giúp cải tạo và làm tăng độ màu mỡ của lớp đất 10 cm trên bề mặt.
Để trồng các loại cây nông nghiệp, việc sử dụng các loại phân ủ cũng cần phải dừng lại. Đa số các trường hợp thì lớp phân xanh tự nhiên từ các loài cỏ dại và việc tán xạ rơm trên cánh đồng đã là đủ rồi. Để bổ sung phân động vật giúp phân hủy rơm, tôi đã sử dụng vịt trên các cánh đồng, nếu chúng là các con vịt con khi cây trồng vẫn còn nhỏ thì chúng sẽ phát triển cùng với cây lúa. Chỉ cần 10 con vịt là có được lượng phân cần thiết cho 1 diện tích là ¼ acre và chúng cũng
giúp kiểm soát cỏ dại rất tốt.
Tôi đã làm như vậy trong hàng năm trời cho đến khi đường xa lộ được xây dựng đã khiến cho lũ vịt không thể di chuyển qua lại được. Vì thế bây giờ tôi dùng phân gà để giúp phân hủy rơm. Ở các vùng khác, vịt hoặc các gia súc nhỏ khác cũng vẫn là lựa chọn phù hợp.
Việc bón phân quá nhiều có thể dẫn đến 1 số vấn đề. Có 1 năm, ngay sau đợt cấy lúa, tôi đã thuê 1 cánh đồng có diện tích là 1.25 acres trong vòng 1
năm. Tôi tháo nước cho chảy ra hết và bắt đầu tiến hành trồng trọt mà không dùng phân hóa học, tôi chỉ rải 1 ít phân gà lên đó. 4/5 diện tích cánh đồng phát triển bình thường. Tuy nhiên ở phần còn lại cho dù tôi làm gì đi nữa, thì các cây lúa vẫn phát triển quá dày đặc và bị nhiềm nhiều loại bệnh. Tôi hỏi người chủ đất về điều này thì được biết rằng trong mùa đông vừa rồi ông đã dùng mảnh đất đó để làm nơi chứa phân gà.
Chỉ cần sử dụng rơm, phân xanh, và 1 ít phân gia cầm bạn có thể đạt được năng suất cao mà không cần bổ sung phân trộn hay các loại phân bón được quảng cáo. Hàng thập kỷ nay tôi đã quan sát cách mà tự nhiên làm cho đất tơi xốp và màu mỡ. Thêm nữa là trong khi quan sát tôi cũng gặt hái được những vụ mùa bội thu các loại rau quả, trái cây, cam quýt, lúa gạo và các loại ngũ cốc như là 1 món quà của tự nhiên.
Đối phó với cỏ dại
Ngay khi việc cày xới được dừng lại thì số lượng cỏ dại sẽ giảm mạnh. Và thêm nữa là các chủng loại cỏ dại trên cánh đồng cũng sẽ thay đổi.
Nếu hạt giống được gieo khi vụ mùa trước đó đang chín thì những hạt giống đó sẽ nẩy mầm trước các loài cỏ dại. Các loại cỏ dại mùa đông chỉ mọc lên sau khi cây lúa đã được thu hoạch, nhưng ngay lúc đó thì vụ mùa đông đã bắt đầu trước rồi. Các cây cỏ dại mùa hè mọc ngay sau khi thu hoạch lúa mỳ, lúa mạch nhưng lúc ấy thì các cây lúa gạo đã phát triển 1 cách mạnh mẽ rồi. Chúng ta phải chọn lựa thời điểm làm sao mà không có khoảng thời gian trống giữa các vụ mùa, điều này sẽ khiến cho cỏ dại được kiểm soát 1 cách hiệu quả.
Ngay sau khi thu hoạch, nếu cánh đồng được bao phủ bởi rơm thì sự phát triển của các loài cỏ dại sẽ bị dừng lại trong 1 khoảng thời gian ngắn. Việc gieo hạt giống cỏ ba lá chung với các hạt giống ngũ cốc sẽ giúp che phủ mặt đất và góp phần kiểm soát các loại cỏ dại.
Cách thông thường mà mọi người đối phó với cỏ dại đó là cày xới đất lên. Tuy nhiên khi bạn cày xới, các hạt giống cỏ dại nằm sâu bên dưới đất mà lý ra chúng sẽ không có cơ hội phát triển sẽ được đem lên trên và có cơ hội để đâm chồi, phát triển. Hơn nữa, việc này còn tạo điều kiện cho các giống cỏ dại mạnh có điều kiện để phát triển nhanh hơn nữa. Vì thế bạn có thế nói rằng những người nông dân cố tìm cách kiểm soát cỏ dại bằng cách cày xới đất đai chính là đang gieo những hạt giống bất hạnh cho chính họ, và điều này đúng về nghĩa đen lẫn nghĩa bóng.
...Còn tiếp
No comments:
Post a Comment