Dưới cái nắng chói chang của mùa hè, ngồi nghỉ trong bóng râm của 1 cái cây lớn tận hưởng vị ngọt nhẹ của dưa hấu và thưởng thức 1 chút mật ong quả là 1 thú vui tao nhã. Các loại rau củ như cà rốt, rau chân vịt, củ cải và dưa leo đã chín và sẵn sàng cho việc thu hoạch. Ngoài ra cơ thể cũng cần các loại rau củ và dầu mè để vượt qua sự lười biếng vào mùa hè.
Nếu bạn gọi điều này là kỳ lạ, vậy thì để tôi chỉ cho bạn thấy. Khi các loại ngũ cốc mùa đông được thu hoạch vào mùa xuân thì chúng rất phù hợp khi mùa hè chúng ta mất đi cảm giác thèm ăn (vì nóng), cho nên mì làm từ lúa mạch thường được chế biến thành nhiều món để ăn vào lúc này. Lúa mạch đen được thu hoạch vào mùa hè. Nó là 1 loại cây có nguồn gốc lâu đời vì thế nó phát triển điều hòa theo mùa.
Đầu mùa thu là thời điểm mọi người cảm thấy thoải mái, đậu tương và đậu đỏ cùng với rất nhiều loại trái cây, rau củ và các loại ngũ cốc màu vàng chín cùng 1 lúc. Những chiếc bánh làm từ cây kê ăn rất ngon vào những đêm rằm của mùa thu, mọi người vừa thưởng thức chúng vừa ngắm trăng và trò chuyện. Mọi người cũng hay ăn đậu tương luộc vừa cùng với khoai môn. Và khi vào giữa mùa thu thì bắp, cơm cùng với đậu đỏ, nấm matsutake và hạt dẻ thường được mọi người ăn chung với nhau và hương vị của chúng rất ngon. Quan trọng nhất đó là những hạt cơm này đã hấp thụ ánh sáng mặt trời trong suốt mùa hè và chúng chín vào mùa
thu. Điều này có
nghĩa là những loại thực phẩm này đã hấp thụ tinh hoa của trời đất nên rất giàu năng lượng và có thể lưu trữ để sử dụng trong những tháng mùa đông giá lạnh.
Cái lạnh mùa đông làm cho ai cũng cảm thấy muốn ngồi quây quần bên bếp lửa và làm món cá nướng. Các loài cá màu xanh dương sống ở tầng nước sâu như cá cam Nhật và cá ngừ có thể đánh bắt được vào mùa này. Và 1 điều thú vị đó là củ cải đỏ Nhật Bản cùng với các loại rau củ có nhiều lá trong mùa có thể dùng ăn kèm với các loại cá này.
Trong những ngày đầu năm mới mọi người thường dùng nhiều loại thức ăn mà đã được ngâm hoặc được muối từ trước. Cá hồi muối, trứng cá trích, cá tráp đỏ, tôm hùm, tảo bẹ và đậu đen, rất nhiều món ăn được chế biến từ các nguyên liệu này để dùng trong dịp mừng năm mới từ hàng thế kỷ nay.
Đào các cây củ cải còn sót lại, được che phủ bởi 1 lớp đất và tuyết là 1 trải nghiệm thú vị trong mùa đông. Ngũ cốc cũng như các loại đậu được trồng quanh năm nên món súp miso và nước tương luôn có sẵn. Cùng với bắp cải, củ cải, bí đao và khoai lang được lưu trữ từ mùa thu cho nên trong những tháng mùa đông lạnh lẽo ta luôn có đủ lương thực để dùng. Tỏi tây và hành thì đem lại hương vị tinh tế khi chế biến chung với hàu và dưa chuột biển, và chúng đều rất dễ kiếm vào mùa đông.
Khi đợi mùa xuân đang tới, việc ngồi thưởng thức cái tĩnh lặng của mùa đông, nhìn những mầm non của cây hoa chân ngựa mới nhú hoặc những chiếc lá (có
thể ăn được) của cây dâu phong lữ vừa hé ra dưới tuyết là 1 trải nghiệm hiếm có. Và sau đó khi cải xoong, cây anh thảo, rau tề và các loại thảo mộc khác đã trưởng thành thì cũng là thời điểm mà các loại rau củ tự nhiên trong vườn cũng đã sẵn sàng để thu hoạch vào mùa xuân.
Như vậy, bằng việc tuân theo chế độ ăn uống khiêm tốn này, chỉ thu hoạch thực phẩm theo mùa ở các vùng xung quanh nơi ta sống và thưởng thức hương vị tuyệt vời và đầy dinh dưỡng của chúng, những người nông dân địa phương đón nhận những gì mà thiên nhiên trao tặng cho họ.
Chế độ ăn uống tự nhiên thật ra nằm ngay dưới chân bạn.
Văn hóa ẩm thực
Khi được hỏi tại sao chúng ta lại ăn thì chỉ 1 số ít người có thể nghĩ sâu xa hơn so với việc thực phẩm chỉ cần để duy trì sức khỏe và sự phát triển của cơ thể. Và vì thế có những câu hỏi về mối liên hệ giữa thực phẩm và tinh thần của con người. Với động vật, chỉ cần ăn, chơi và ngủ là đủ. Với con người thật ra cũng như vậy, đó sẽ là 1 điều tuyệt vời nếu như con người có thể tận hưởng những loại thực phẩm bổ dưỡng, làm những công việc đơn giản cần thiết hàng ngày và sau đó có 1 giấc ngủ yên tĩnh.
Đức Phật từng dạy: “Sắc tức thị Không, Không tức thị Sắc”. Cái “Sắc” mà Đức Phật dùng là thuật ngữ ám chỉ về những cái vật chất, hữu hình và cái Không chính là những cái thuộc về tâm trí, tinh thần, vô hình, Ngài dạy rằng vật chất và tinh thần đều giống nhau. Vật chất có nhiều màu sắc, hình dáng, kích thước, hương vị còn tâm trí con người thì di chuyển từ bên này sang bên kia, bị cuốn hút vào những cái khác nhau. Và vì thế tinh thần và vật chất chính là 1.
Màu sắc
Có 7 màu cơ bản trong thế giới này. Nhưng nếu 7 màu đó hợp lại thì sẽ trở thành màu trắng. Và khi ánh sáng trắng được phân chia bởi 1 cái lăng kính thì lại trở thành 7 màu. Khi 1 người nhìn thế giới với “tâm Không” thì tất cả màu sắc biến mất. Đây chính là không-màu. Chỉ khi họ nhìn bằng tâm trí 7-màu hay còn gọi là tâm phân biệt, tâm phân cực thì 7 màu sẽ hiện ra.
Nước thay đổi liên tục nhưng nước thì vẫn là nước. Cũng tương tự như vậy, nhận thức của ta thay đổi liên tục nhưng tâm trí bất động ban đầu không hề thay đổi. Khi 1 người bắt đầu say mê các sắc màu thì tâm trí dễ bị phân tán và rối loạn. Màu sắc của những chiếc lá, của cành cây và trái cây thì được chú ý trong khi bản chất của màu sắc thì không ai biết đến.
Và điều này cũng đúng với thực phẩm. Trong thế giới này có rất nhiều thứ phù hợp để làm thực phẩm cho con người. Những loại thực phẩm này được phân loại bởi tâm trí con người và chia thành các loại tốt xấu khác nhau. Sau đó mọi người sử dụng nhận thức của mình để chọn xem cái gì là tốt, là cần thiết. Quá trình chọn lựa bằng nhận thức này làm cản trở việc hấp thụ những thực phẩm tốt lành cho cơ thể, mà thiên nhiên đã chọn lựa cho con người thông qua các đặc điểm vùng miền, mùa và khí hậu.
Những màu sắc trong tự nhiên, chẳng hạn như của hoa cẩm tú cầu, thay đổi rất dễ dàng. Tấm áo đầy sắc màu của thiên nhiên thay đổi liên tục. Vì thế ta có thể gọi đó là sự chuyển động vô tận, và cũng có thể gọi đó là sử chuyển động mà không chuyển động gì cả. Khi điều này được áp dụng vào việc lựa chọn thực phẩm, sự hiểu biết về thiên nhiên của 1 người trở nên bất biến và quá trình chuyển đổi của thiên nhiên, chẳng hạn như là sự thay đổi của các mùa trở nên mờ nhạt dần.
Mục đích của chế độ ăn uống thiên nhiên không phải là tạo ra những con người đầy kiến thức và trí tuệ có thể giải thích và lựa chọn 1 cách khéo léo các loại thực phẩm, mà mục đích là tạo ra những người với tâm Không, đón nhận các loại thực phẩm mà không phân biệt nó bằng cái nhận thức hạn hẹp, phân cực. Điều này không hề trái với tự nhiên. Với tâm Không, đón nhận tất cả các hình dáng, màu sắc, kích thước của các loại thực phẩm như là món quà của Đất Mẹ tức là ta đã bắt đầu đi theo chế độ ăn uống thiên nhiên.
Hương vị
Mọi người thường nói: “Bạn sẽ không biết được mùi vị của nó cho đến khi bạn nếm nó.” Nhưng ngay cả khi bạn đã nếm nó đi nữa thì mùi vị của thực phẩm có thể vẫn khác nhau tùy thuộc vào thời điểm, tình huống cũng như khẩu vị của người nếm nó.
Nếu bạn hỏi những nhà khoa học mùi vị là gì thì anh ta sẽ định nghĩa nó cho bạn bằng cách tách ra thành các hợp chất cùng với các tỉ lệ ngọt, chua, đắng, cay, mặn. Nhưng hương vị thật sự không thể định nghĩa bằng các thí nghiệm, phân tích hay chỉ bằng chót lưỡi. Mặc dù 5 vị được nếm bằng chiếc lưỡi nhưng những thông tin về nó được đưa về và phân tích bởi bộ não của bạn.
Một con người tự nhiên có thể có chế độ ăn uống đúng nhờ vào bản năng của anh ta sắp xếp mọi thứ đúng theo trật tự. Anh ta cảm thấy thỏa mãn chỉ nhờ những thứ thực phẩm đơn giản, giàu chất dinh dưỡng, có vị ngon và đồng thời cũng là những bài thuốc. Khi ấy thực phẩm và tinh thần con người hòa làm 1.
Những người hiện đại đã mất đi bản năng gốc và hậu quả là mất khả năng thu thập và thưởng thức 7 loại thảo mộc của mùa xuân. Họ ăn các loại thức ăn đã qua xử lý với nhiều vị trộn lẫn vào nhau. Chế độ ăn uống của họ bị xáo trộn, rối loạn, khoảng cách giữa thích và không thích ngày càng mở rộng và bản năng thì ngày càng mờ nhạt dần cho đến khi gần như biến mất. Và lúc này con người bắt đầu sử dụng các loại gia vị mạnh cho thực phẩm của họ cũng như dùng các kỹ thuật nấu nướng phức tạp, điều này làm con người càng bị rối loạn hơn nữa. Thực phẩm và tinh thần con người ngày càng trở nên xa rời nhau.
Rất nhiều người hiện nay đã không còn biết đến hương vị của cơm là như thế nào. Gạo nguyên cám bị đem đi chà xát và xử lý, và cuối cùng là ta còn lại 1 thứ tinh bột chả còn mùi vị gì cả. Gạo trắng mất đi mùi thơm và hương vị độc đáo của gạo nguyên cám (gạo lứt). Và cuối cùng, ta cần phải cho gia vị, nước chấm cùng đủ loại xốt lên món ăn của mình. Mọi người nghĩ 1 cách sai lầm rằng không cần quan tâm đến giá trị dinh dưỡng của gạo, chỉ cần lượng vitamin và các chất khác có trong thịt, cá là đủ để bổ sung các chất còn thiếu cho cơ thể.
Những thực phẩm có nhiều mùi vị thực sự bản chất nó lại không như vậy. Thực phẩm chỉ ngon khi mọi người nghĩ nó ngon. Mặc dù đa số mọi người đều rất thích thịt bò và thịt gà, tuy nhiên với những người mà do cơ địa hoặc vì lý do tinh thần nào đó khiến anh ta ghét chúng thì anh ta sẽ từ chối ăn chúng.
Con nít chúng rất hạnh phúc trong khi chúng chỉ vui chơi chứ không cần làm gì cả. Những “người lớn đứng đắn, nghiêm túc” thì ngược lại, họ quyết định xem điều gì khiến họ cảm thấy hạnh phúc, và khi những điều ấy xảy ra thì họ cảm thấy thỏa mãn. Thực phẩm ngon không hẳn là do anh ta có cảm nhận tinh tế với hương vị hay vì nó bổ dưỡng cho cơ thể, mà chỉ đơn giản là khẩu vị của anh ta đã khiến anh ta nghĩ rằng nó ngon.
Mỳ làm từ lúa mạch tươi thì rất ngon, tuy nhiên 1 ly mỳ ăn liền bạn mua từ máy bán hàng ăn rất tệ. Nhưng do bị ảnh hưởng bởi quảng cáo, loại bỏ đi ý nghĩ là chúng dở, nên mọi người ăn thứ mỳ không có hương vị gì này và vẫn nghĩ là chúng rất ngon.
Có 1 câu truyện xưa kể về 1 người đã bị con cáo lừa và đã ăn phân ngựa. Câu truyện này thật ra không có gì tức cười cả. Ngày nay mọi người ăn vì “tâm trí” của mình chứ không ăn vì cơ thể cần. Họ không quan tâm đến việc trong thực phẩm đó có bột ngọt hay không, miễn sao nó ngon miệng là được, vì thế họ dễ dàng bị đánh lừa.
Lúc ban đầu, mọi người ăn uống rất đơn giản bởi vì như thế là đủ để sống và thêm nữa thực phẩm rất ngon. Những người hiện đại dần dần suy nghĩ là nếu như họ không cho thật nhiều gia vị vào thì món ăn sẽ trở nên vô vị. Nếu bạn dừng việc cố gắng làm cho thức ăn trở nên ngon miệng thì bạn sẽ có thể cảm nhận được hương vị tự nhiên thuần khiết của chúng.
Lúc ban đầu mọi người sinh sống hài hòa với thiên nhiên để tận hưởng vị ngon từ các loại thực phẩm, nhưng hiện nay thì họ lại tách rời thiên nhiên và tìm cách cho “vị ngon” vào thực phẩm càng nhiều càng tốt. Trớ trêu thay là tất cả những thực phẩm ngon lành dần biến mất.
Mọi người cố gắng làm ra những chiếc bánh mỳ ngon, thế là những chiếc bánh mỳ ngon biến mất. Trong khi cố gắng làm ra những thứ thực phẩm xa xỉ đắt tiền thì họ đã làm ra những thứ thực phẩm vô ích, và hậu quả là khẩu vị bây giờ của con người trở nên kỳ quặc, mất tự nhiên.
Phương thức nấu nướng tuyệt nhất chính là giữ lại được trọn vẹn hương vị của thực phẩm tự nhiên. Từ xưa con người đã có thể làm ra nhiều loại dưa chua từ rau củ như: dưa chua khô, dưa muối, dưa chua miso, dưa chua cám… và nhờ vậy họ giữ được trọn vẹn hương vị của rau củ.
Nghệ thuật nấu nướng được bắt đầu với muối và lửa. Khi thức ăn được chuẩn bị bởi 1 người nhạy cảm với việc nấu nướng thì chúng giữ được trọn vẹn hương vị tự nhiên. Nếu việc nấu nướng này tạo ra các mùi vị kỳ lạ, hoặc để phục vụ cho sự khoái khẩu thì đây là cách nấu nướng sai.
Khi nhắc đến văn hóa mọi người thường nghĩ văn hóa là cái gì đó được tạo ra, phát triển và duy trì bởi con người. Nhưng thật sự thì văn hóa phát xuất từ mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên. Khi cộng đồng con người và thiên nhiên được hợp nhất, thì văn hóa tự động được hình thành. Văn hóa là cái gì đó
nó kết nối với cuộc sống hàng ngày, và sau đó được truyền qua nhiều thế hệ và giữ gìn cho đến tận ngày nay.
Những gì được sản sinh ra từ niềm kiêu hãnh hay để thỏa mãn con người thì không nên được xem là văn hóa. Văn hóa thật sự được sinh ra từ thiên nhiên, nó đơn giản, giản dị và thuần khiết. Không có nền văn hóa đúng thì loài người sẽ chết.
Khi mọi người từ chối các loại thực phẩm thiên nhiên và sử dụng các loại thực phẩm đã qua xử lý, tinh chế, tinh luyện thì tức là xã hội đang trên đường đi đến sự hủy diệt. Bởi vì loại thức ăn đó không phải là sản phẩm của 1 nền văn hóa đúng. Thực phẩm là sự sống, và sự sống thì không được tách rời khỏi thiên nhiên.
No comments:
Post a Comment