Những đêm mùa thu thì dài và thanh vắng. Mọi người thường quây quần quanh đống lửa và nhâm nhi 1 tách trà ấm. Thường thì mọi người có thể nói bất cứ chuyện gì khi ngồi bên đống lửa, vì thế tôi cho rằng mối ác cảm của những người nông dân sẽ là 1 chủ đề thú vị. Cho nên tôi đã tình cờ khơi gợi lên chủ đề này. Nhưng dường như nó đã chỉ ra 1 số vấn đề.
Tôi luôn nói về việc mọi thứ không có ý nghĩa gì, nói về sự thờ ở của loài người, không có gì để phấn đấu, và tất cả những thành tựu đã đạt được chỉ là những cố gắng vô ích và lãng phí. Làm thế nào tôi đã nói tất cả những điều đó và rồi lại ngồi trò chuyện như thế này? Nếu tôi tự ép mình phải viết 1 cái gì đó, thì thứ duy nhất để viết ra đó là việc viết lách là vô ích. Nó rất là rắc rối.
Tôi không quan tâm đến quá khứ của tôi để viết về nó và cũng không đủ khôn ngoan để tiên đoán về tương lai. Vừa ngồi khơi đống lửa vừa trò chuyện với mọi người về các công việc hàng ngày, làm sao tôi có thể bắt mọi người phải tin vào những khái niệm có vẻ khờ dại của 1 lão nông già?
Ở trên vườn cây ăn trái, nhìn ra vịnh Matsuyama và vùng Dogo Plain là
những túp lều nhỏ với tường bằng bùn đất. Tại đó có những con người “khác
thường” tụ họp lại và cùng nhau tận hưởng 1 cuộc sống giản dị. Không có các tiện ích hiện đại. Mọi người cùng nhau tận hưởng những buổi tối yên bình bên đèn cây hay bếp lửa, họ sống với những thứ đơn giản nhất như gạo lứt, rau củ, 1 cái áo choàng và 1 cái tô. Họ đến từ khắp mọi nơi, ở lại đây 1 thời gian rồi lại đi tiếp.
Các vị khách đến đây bao gồm các nhà nghiên cứu nông nghiệp, các sinh viên thực tập, các vị học giả, những người nông dân, các thanh niên hippy,
các nhà thơ, những người lang thang từ trẻ đến già, phụ nữ lẫn đàn ông đủ mọi thành phần và quốc tịch khác nhau. Phần lớn những người ở lại 1 thời gian dài là những thanh niên trẻ, họ cần thời gian để suy ngẫm.
Ở đây tôi làm nhiệm vụ chăm sóc căn nhà trọ nhỏ bên đường này, phục vụ trà cho du khách. Và trong lúc họ giúp tôi làm việc trên cánh đồng, tôi lắng nghe những câu truyện của họ để biết về những gì đang diễn ra trên thế giới.
Điều này nghe có vẻ hay ho nhưng thật sự đây không phải là 1 cuộc sống dễ dàng và nhàn hạ. Tôi luôn bênh vực cho phương pháp nông nghiệp “không
làm gì cả”, vì thế nhiều người đến đây nghĩ rằng họ sẽ tìm thấy thiên đường Utopia ở đây, nơi họ có thể sống thoải mái mà không cần phải bước chân ra khỏi chiếc giường ngủ êm ái. Vì thế họ sẽ gặp 1 sự bất ngờ lớn. Kéo nước giếng vào những buổi sáng sớm đầy sương, chẻ củi cho đến khi tay sưng lên, bỏng rộp và làm việc dưới cánh đồng đầy bùn đất ngập đến mắt cá nhân. Vì thế rất nhiều người đã nhanh chóng bỏ cuộc.
Hôm nay, trong lúc nhìn 1 nhóm
thanh niên đang xây 1 căn lều nhỏ thì có 1 phụ nữ trẻ từ Funabashi bước đến.
Khi tôi hỏi cô ta tại sao lại đến đây thì cô chỉ trả lời: “Tôi
chỉ đến thế thôi. Tôi không biết lý do tại sao”
Đó là 1 phụ nữ trông có vẻ sáng sủa, lãnh đạm nhưng có trí tuệ.
Sau đó tôi hỏi: “ Nếu bạn biết rằng bạn chưa biết gì vậy thì không có gì để nói phải chứ? Mọi người tìm cách thấu hiểu thế giới thông qua sự phân biệt vì thế mọi người mất khả năng hiểu được ý nghĩa, bản chất của mọi thứ. Liệu đó có phải là lý do tại sao thế giới lại thành ra thế này?”
Cô trả lời 1 cách nhẹ nhàng: “Vâng,
nếu ông nói như thế”.
“Có lẽ cô chưa biết về sự giác ngộ, sự hiểu biết thật sự là gì. Trước khi đến đây cô đã đọc những cuốn sách thuộc thể loại nào?”
Cô ta lắc đầu cho biết rằng cô không đọc sách.
Mọi người đi học bởi vì họ nghĩ rằng họ không hiểu biết, nhưng thực chất việc học không giúp ai hiểu biết thêm gì hết. Họ học điên cuồng chỉ để nhận ra rằng con người không thể biết về những thứ mà sự hiểu biết nằm ngoài tầm với của họ.
Thông thường mọi người dùng từ “không
hiểu biết” khi bạn nói rằng, ví dụ như là bạn hiểu về 9 thứ khác nhau nhưng vẫn còn 1 thứ bạn không hiểu. Nhưng nếu bạn có ý định hiểu về 10 thứ thì thật sự bạn chẳng hiểu chút gì cả. Nếu bạn biết về 100 loại hoa thì tức là bạn không “biết” về 1 loại nào. Mọi người cố gắng để hiểu, thậm chí tự thuyết phục mình rằng đã hiểu và sau đó lại chết mà không thật sự biết được gì cả.
Những con người trẻ dừng công việc và ngồi nghỉ trên bãi cỏ cạnh 1 cây quýt lớn, họ ngước lên trời nhìn những đám mây mỏng lững lờ trôi về phương Nam.
Mọi người nghĩ rằng khi họ nhìn từ mặt đất lên trời thì họ sẽ thấy được thiên đường. Họ tách riêng những trái cam ra khỏi các chiếc lá và họ nói rằng là biết màu xanh của những chiếc lá và màu cam của trái cam. Nhưng ngay chính khoảnh khắc mà 1 người phân biệt sự khác nhau giữa màu cam và màu xanh thì những sắc màu thật sự đã biến mất.
Mọi người nghĩ rằng họ thấu hiểu mọi thứ bởi vì họ đã quen thuộc với chúng. Thật ra đây chỉ là kiến thức bề mặt. Nó là cái loại kiến thức theo kiểu các nhà thiên văn biết về tên của các ngôi sao, các nhà thực vật học biết về loại của lá và hoa, những nghệ sĩ biết về sự thẩm mỹ của màu đỏ và xanh lá. Họ không biết về bản chất thật của chúng, của bầu trời và đất, của màu xanh và đỏ. Những nhà thiên văn học, thực vật học và họa sĩ chỉ đơn giản là nắm bắt được sự ấn tượng và giải thích chúng theo cách riêng của họ. Họ càng vướng mắc nhiều vào các hoạt động đó thì họ lại càng tự cách xa và gặp khó khăn trong việc sống 1 cách hoàn toàn tự nhiên.
Tại họa là với sự kiêu ngạo của mình, con người bắt đầu tìm cách thay đổi thiên nhiên theo ý riêng của mình. Loài người có thể hủy diệt các dạng tự nhiên nhưng không thể tạo ra chúng. Sự phân biệt, những hiểu biết phân mảnh và không hoàn thiện, luôn luôn tạo ra những điểm khởi đầu của kiến thức loài người. Không thấu hiểu cái tổng thể của tự nhiên thì con người không thể làm gì hơn ngoại trừ việc tạo ra những mẫu vật không hoàn thiện và sau đó tự lừa dối mình nghĩ rằng họ đã làm ra 1 cái gì đó 1 cách tự nhiên.
Tất cả những gì mà mọi người phải làm để biết được thiên nhiên đó là nhận ra rằng họ không biết gì, không thể biết bất cứ điều gì. Và có thể tiếp theo đó họ sẽ không còn hứng thú với các kiến thức phân biệt kiểu cũ nữa. Khi 1 người dẹp bỏ các kiến thức phân biệt thì tự khắc các kiến thức không – phân biệt sẽ tự xuất hiện bên trong. Nếu anh ta không cố để biết, không quan tâm đến việc hiểu biết thì dần dần 1 lúc nào đó anh ta sẽ tự thấu hiểu hết tất cả. Không có con đường nào khác ngoài việc tự phá tan bản ngã của mình, bỏ đi cái suy nghĩ rằng con người là loài cao cấp trong trời đất.
“Điều này có nghĩa là hãy trở nên khờ dại thay vì thông minh đấy”, tôi xoay sang 1 anh chàng trẻ tuổi đang có 1 cái nhìn tự mãn trên khuôn mặt. “Cái
nhìn trong mắt của cậu là gì thế? Sự khờ dại lộ ra khỏi vẻ thông minh. Cậu có chắc là cậu thông minh hay khờ dại không, hoặc là cậu cố gắng để trở thành 1 chàng trai thông
minh theo kiểu khờ dại? Cậu không thể trở nên thông minh, cũng không thể trở nên khờ dại, hiện nay cậu đang bế tắc có phải không?”
Trước khi tôi biết được điều đó tôi đã tức giận với chính mình vì phải lập đi lập lại những lời ấy trong khi câu chữ thì rất thô thiển và không thể sánh với trí tuệ của sự tĩnh lặng mà tôi không thể hiểu.
Mặt trời mùa thu đang dần biến mất ở đường chân trời. Những sắc màu của hoàng hôn xuất hiện trên cái cây già. Với ánh sáng từ biển Inland phản chiếu vào lưng, những thanh nhiên trẻ nhẹ nhàng trở về các căn lều của họ để chuẩn bị cho bữa tối. Tôi từ tốn bước theo sau trong bóng tối.
Ai là kẻ điên?
Có ai đó đã từng nói rằng loài người là sinh vật thông minh thượng đẳng trên trái đất. Và vì thế, loài người là sinh vật duy nhất có khả năng thực hiện các cuộc chiến tranh hạt nhân.
Có 1 hôm người chủ của cửa hàng thực phẩm hữu cơ trước nhà ga Osaka leo lên núi cùng với 7 người bạn đồng hành, giống như 7 vị thần hộ mệnh.Vào buổi trưa, khi chúng tôi thưởng thức món cơm gạo lứt thì 1 trong số họ nói như sau: “Trong những đứa trẻ ở lớp học sẽ luôn có 1 đứa không quan tâm gì đến thế giới cả, chúng có thể cười hạnh phúc ngay cả khi đi vệ sinh, và có 1 đứa khác thường bị làm “ngựa” trong trò chơi “kỵ sĩ cưỡi ngựa”, và luôn có 1 đứa thứ 3 tài giỏi nhưng quỷ quyệt có khả năng đánh lừa những đứa trẻ khác để lấy đồ ăn vặt của chúng. Trước khi giáo viên chọn ra lớp trưởng, họ sẽ có 1 cuộc nói chuyện nghiêm túc về những tố chất của 1 người lãnh đạo tốt và sự quan trọng của việc đưa ra những quyết định khôn ngoan. Và khi cuộc bầu chọn được bắt đầu, sẽ luôn có 1 đứa khác cười hạnh phúc bên cạnh người được chọn.”
Mọi người đều cười đùa, nhưng tôi thì không thể hiểu tại sao họ lại cười. Tôi nghĩ điều đó là bình thường.
Nếu nhìn mọi thứ theo kiểu được – mất, thì 1 đứa trẻ sẽ bị gọi là kẻ thua cuộc khi luôn phải làm ngựa, nhưng khái niệm vĩ đại và tầm thường không áp dụng với các đứa trẻ. Giáo viên có thể nghĩ rằng đứa trẻ không ngoan xảo quyệt là xứng đáng để làm lớp trưởng, tuy nhiên những đứa trẻ khác lại nhìn đứa bé ấy theo 1 cách khác, như là 1 kẻ chuyên đi áp bức người khác.
Để nghĩ xem ai thông minh và đặc biệt, thì tốt nhất là sử dụng những tiêu chuẩn “của người lớn”. Một ai đó làm công việc hàng ngày của mình và ăn ngủ tốt cũng như không có gì để lo lắng giống như tôi thì cuộc sống hoàn toàn thỏa mãn và trọn vẹn. Không có ai tuyệt vời bằng người mà không cần cố gắng để hoàn thành việc gì.
Trong 1 câu truyện của Aesop, khi các con ếch xin Thượng đế cho chúng 1 ông vua thì ngài đã
ném xuống cho chúng
1 khúc gỗ. Lũ ếch chơi đùa với khúc gỗ đó và lại xin Thượng đế 1 ông vua lớn hơn nữa, lần này ngài đưa xuống 1 con cò. Và sau đó con cò mổ chết hết bầy ếch.
Nếu những người đứng ở hàng đầu là vĩ đại, vậy thì những người theo sau phải tranh đấu rất căng thẳng. Nhưng nếu bạn đặt 1 người bình thường lên trước thì những người phía sau sẽ sống dễ dàng hơn. Mọi người thường nghĩ rằng những ai khỏe mạnh và thông minh là người đặc biệt, và vì thế họ bầu chọn ra thủ tướng là người đứng đầu và kéo cả đất nước như là 1 cái đầu máy xe lửa.
“Vậy chúng ta nên lựa thủ tướng là người như thế nào?”
“1 khúc gỗ” tôi trả lời. “Không có ai tài giỏi hơn daruma-san (Daruma-san là 1
món đồ chơi phổ biến của trẻ em Nhật Bản, nó là 1 con búp bê lật đật, được tạo ra theo hình dáng
ngồi thiền của tổ sư Bồ Đề Đạt Ma). Tôi nói tiếp: “Đó quả thật là 1 người bạn thanh thản và không lo nghĩ gì, nó có thể ngồi thiền hàng năm trời mà không nói dù chỉ 1 chữ. Nếu bạn đẩy nó ngã xuống, thì với sự kiện trì không kháng cự, nó sẽ lại đứng dậy. Daruma-san không chỉ đơn giản là ngồi im 1 chỗ, xếp tay và chân lại. Bởi vì nó biết rằng chúng nên được xếp lại nên nó cau có khi thấy mọi người muốn vung vẩy tay chân”
“Nhưng nếu ông không làm gì cả thì thế giới không thể vận hành và phát triển được. Mà 1 thế giới không phát triển thì sẽ ra sao?”
“Tại sao bạn phải phát triển? Nếu mức tăng trưởng kinh tế từ 5% lên 10% thì liệu mọi người có hạnh phúc gấp đôi không? Có gì sai nếu mức tăng trưởng là 0%? Như thế có nghĩa là nó là 1 nền kinh tế ổn định hơn có phải không? Liệu có điều gì tốt hơn là sống giản dị và hạnh phúc?”
Mọi người tìm kiếm cái này cái kia, xem chúng hoạt động ra sao và lạm dụng tự nhiên, nghĩ rằng điều này sẽ tốt cho loài người. Kết quả của tất cả những việc ấy cho đến nay là hành tinh này đã bị ô nhiễm, mọi người trở nên hỗn loạn, và chúng ta đã tạo ra hàng đống tai họa trong thời hiện đại này.
Tại nông trại này, chúng tôi áp dụng phương pháp nông nghiệp
“không làm gì cả” và tận hưởng các loại ngũ cốc, rau củ và trái cây ngon tuyệt. Đó chính là ý nghĩa cuộc sống và tiến gần hơn đến Nguồn. Cuộc sống là những khúc nhạc và câu thơ.
...Còn tiếp
No comments:
Post a Comment